Bazı sorularım var be abi, bi el atsana köşesi (1)

 Motosiklette yeniyim Pulsar NS150'mle ilgili kafama takılan bazı sorularım var be abi bi el atsana köşesi (1) 

Bildiğim kadarıyla hemen atayım kardeşim, haydi sor bakam.

- Motosikletim sabahları tek marşta çalışmıyor çalışınca da kısa sürede stop ediyor napayım?

(Eğer motorunuz uzun süre yatıp aküsü bitmemişse ya da sıfır motorun aküsü bayii de yeterince şarj edilmeden size teslim edimemişse) Bu genellikle jikle kullanmamaktan kaynaklıdır, pek çok motosiklet yaz aylarında bile ilk çalıştırmada jikleyi bir süre kullanmanızı ister, bunu denemeden motosikletinizin çalışmadığı marş basmadığı ya da çalışıp hemen stop ettiği için sorunlu olduğu ön yargısına kapılmayınız. Jikleyi açıp motoru 1dk. kadar ısıttıktan sonra yola çıkınız. Baktınız marşa basınca bir ya da iki denemeden sonra motor çalıştı ve teklemiyor o halde rölantide yine 1 dk. kadar ısıtın öyle yola çıkın derim. Marş motoruyla ilgili bir problem varsa zaten bu siz teslim almadan daha bayiideyken de çalışmayacağı anlamına gelir. Marş basmıyorsa kill switch (acil durum stop) düğmesi de kapalı kalmış olabilir kontrol ediniz. Sağ elcikteki kırmızı düğme. Aynı şekilde motorunuzun benzin musluğu kapalı kalmış da olabilir. (Evet komik ama bazen insan bunları kapalı unutup sonra motorum çalışmıyor diye panik yapabiliyor özellikle acemiyken, başıma geldi zamanında ordan biliyorum :) )

- Motosikletimle viraja girerken ya da viraj içinde biraz da tırstığım için frene bastım ve arkası kaydı, lastikler kötü değişmem lazım dedim, değişeyim mi?

Sevgili dostum motosikletle viraja girerken ya da özellikle viraj içinde fren yapmasan iyi edersin, tabii ki o motosiklet kayacaktır, zira motosiklette olay viraja girmeden hızınızı düşürmek, konumunuzu ayarlamak ve viraja girdikten sonra frene basmadan, o virajı çıkana kadar düzenli ve yumuşak bir şekilde gazı açmaktır. Viraj başında ya da ortasında fren yaparsanız bırakın kaymayı, motor sizi tepesinden bile atabilir, yeri öpersiniz. Çünkü virajda fren demek motosikleti dikleştirmek demektir, virajda dikleşmeye başlayan motorsa sizin tecrübenizin de etkisi ile kazaya hazırlanın demek anlamına gelebilir. Viraj içinde nadiren fren yapan sürücüler vardır ama onlar ya yarış esnasında sürüyorlardır ya da bu işte fazlasıyla ustalaşmışlar ve motorun ne zaman ne tepki vereceğini çok ama çok iyi anlamışlardır. Siz denemeseniz iyi edersiniz. (Bu arada şahsi düşüncem motorun mevcut lastiklerini yaz boyu kullanıp kış başında havalar yağışlı hale gelmeye başladığında yeni lastik almaktır. Siz güvenemiyorsanız ve bütçeniz müsaitse alır almaz da kalitelisiyle değişebilirsiniz tabii ki.)

- Motosikletimin lastiklerini daha kalın olan 200ns'inkilerle değişsem yol tutuş artar mı?

Arkadaşım, yol tutuşu etkileyen pek çok faktör vardır ama lastiğinizin kalınlığının bununla o kadar alakası yoktur, zaten öyle olsaydı sizin motorunuza da daha geniş lastik takardı mühendisleri. Adamlar ybr125'le motogp'de sürer gibi viraja yatıyor, demek ki kalınlıkla ilgisi yok, başka kalınlıklarla ilgisi var o tutuş işlerinin, biz ona tecrübe kalınlığı diyelim hadi  :) Bu arada motorunuzun yol tutuşu ile amortisörlerinizin sertlik-yumuşaklık ayarının da alakalı olduğunu hatırlatalım. Ne kadar sert amortisör o kadar fazla yol tutuş demektir, tabii yol koşulları ve konfor ihtiyacınıza göre yapılır bu sertlik ayarı da.

Bir motorun viraja yatmasının v.s. sinin lastiğin genişliğiyle ya da motorun cc'si ile filan alakası yoktur, lastik hamur kalitesiyle, asfalt kalitesiyle alakası daha fazladır ve bilhassa da sizin kullanım tekniğinizle, (doğru frenaj, doğru zamanda gaz açma-  kapama, viraja doğru zamanda girme, yatma v.s. gibi) yani doğru şekilde kullanımınızla. Motosikletinizin lastiklerinin iyi yol tutmadığını düşünüyorsanız lastiklerinizi kaliteli lastiklerle değişiniz ama kendiniz de daha iyi sürüş yol ve yöntemlerini öğreniniz. 

- Motorun aküsü bitti galiba çalışmıyor bi vurdurmayı deneyecem (deneyeyim mi)?

Arkadaşım motorunda ayak marş pedalı diye bir şey var vurdurmayı denemeden önce o pedalı bir denesen diyorum. Haa pedalla da çalışmadıysa kılavuzda da ittirerek yani vurdurarak çalıştırabilirsiniz diyor, sıkıntı yok ama sen önce bi pedalı dene hele. Dene dene, gazı da az aç ama, yoksa boşa basar durursun o pedala.

 - Motoru ısıtma mevzusu nasıl olcek aga?

Vallahi ingilizce kullanım kılavuzuna göre motorunuzu 3 dakikadan fazla rölantide  (boş viteste) bırakmayın aşırı ısınmasına neden olursunuz deyyor. Bence sabah ilk çalıştırmada motoru jikle ile ya da jiklesiz en az 1 dk. ısıtmadan sürüşe başlamasanız iyi edersiniz. Havanın soğukluğuna göre 2 dakika da olabilir. zaten motor yeterince ısınmışsa jikleyi kapatınca stop etmez, yeterince ısınmamışsa çoğunlukla jikle kapatılınca kısa sürede stop eder ya da dalgalı bir rölanti devri sergileyebilir, ha bayıldı ha bayılacak misali.

 - Marşa ne kadar bassamkine, bi de akü ömrü için ne yapak?

Yine kılavuza göre 5 saniyeden uzun marş basmayın deyyor, akünüzü deşarj edersiniz diyor. Ayrıca her 3 üst üste marş basmadan sonra motor çalışmazsa 15 - 20 saniye bekleyin tekrar marş basmak için diyor, bu bekleme aküyü kurtarmak açısından işe yarayacaktır da diyor.  Şayet 2 haftadan fazla motoru çalıştırmayacaksan + ve - kutup başlarını ayır, böylece akü kendi kendine deşarj olmaz da diyor sayın kılavuzumuz. Bu da aküsüne bağlı biraz bence, zira 3 ay yatıp bir kaç marşta çalışan akü de var, 1 haftada marş basmayanı da. Kanımca akünüz yeterince dolu ise 1 aya kadar yatmalarda tamamen boşalmaması lazım, ama siz yine de garantilemek için 15 - 20 günü baz alın.

Motoru çalıştırdıktan sonra 1 dk. kadar rölantide bekletin.(Yine kılavuz bilgisi, ama bak bunu ben de demiştim yukarda di mi? Boşa sallamıyomuşum yani :)  )

EDİT: Pulsar için benden bir örnek. 10 günlük tatilden dönüşümde, tek marşta çalıştı benim Geronimo, üstünde orjinal aküsü var hala.

- Motorumun lastik hava basınçlarını bilmiyom abi ben?

Aha kitapçıkta şöyle: 

Ön 25 PSI   Arka  28 PSI (Solo sürerken, yani tek kişi)

Yolcuyla ise ön aynı, arkayı 32 PSI yap demiş.  

 - Bizim motorun bujilerinin markası numerosu neydi abi?

Aha kılavuz aşağıdakileri tavsiye etmiş:

BOSCH UR4AC 

Champion PRZ9HC

 - Zincirimizin gevşekliğini nası ölçecez ve ne sıklıkta yağlayacaz güzel abim?

Kılavuzumuz der ki standart zincir gevşekliğiniz 20 - 25 mm olmalı, yani boşluk 2 - 2,5 cm.yi geçmişse zincir gevşemiş demektir. 

Bunu nası anlayacan, motor çalışmazkene parmağınla bastırıp bakacan ne kadar sarkıyor diye, elinde cetvelle ölçemesen bile göz kararı anlarsın be koçum.

Zincirinizi her 500km'de bir yağlayınız demiş sevgili kılavuz, ayrıca O- Ring zincire sahipmişiz. Zincire süreceğiniz şeyin o-ring halkalarına zarar vermeyecek hakiki bir zincir yağı olduğundan emin olunuz diye de hatırlatmış... 

- Gaz yağıynan zinciri temizlesem mi ki?

Uğraşma o gaz yağını aramakla filan kardeş, git motosiklet mağazasından al bir temizleme spreyi bir de zincir yağı olsun bitsin. Gaz yağı aradığına değmez, pisliği de cabası, zamanında kullanıp vazgeçmiştim gaz yağıyla uğraşmaktan. teknoloji diye bir şey var, gaz yağı mı kaldı kardeş? 

(Ha bu arada zinciri yağlarken üşengeçlik edip motoru orta sehpada çalıştırıp da vitese takıp teker kendi kendine dönerken yağlamayın bence, parmaklarınızı dalgınlıkla kaptırabilirsiniz, en doğrusu orta sehpada boşa alıp bir elle tekeri çevirip ötekiyle spreyi sıkmak, spreyi zincirin iç kısmına sıkarsanız dişli ile temas açısından daha verimli olacaktır, janta yağ atmasını da bi nebze de olsa azaltabilir bu şekilde.)

- Rodajı nasıl yapsam ki?

Şimdi rodaj için kullanım kılavuzu çok acayip km/hız verileri paylaşmış ve maalesef devir aralıkları yazmamış. Bana biraz garip geldi, İstanbul trafiğinde o hızlarda sürmek pek de mümkün değil kanımca. Kendi yöntemimi aşağıya yazdım.

Kılavuzda diyor ki: 

ilk 1000km için 

1.vites 14k mh

2.vites 22 kmh

3.vites 30 kmh

4.vites 38 kmh

5.vites 44 kmh  yi geçme

1000 - 2000km arası ise

1.vites 19k mh

2.vites 30 kmh

3.vites 42 kmh

4.vites 52 kmh

5.vites 61 kmh  yi geçme.

Şimdi bizim yetkili servisin şahsıma söylediği ise şu: İlk 500 km 5000 ila 5500 devri geçme, ara ara kısa sürelerle 7 binlere çıkabilirsin.

Kişisel olarak benim düşüncemse şu: 

Bu alet 12bin devir çevirebilen bir motora sahip ve redline'a ise 9500 devirde giriyor.(sayaç motorunda biliyosun zaten)

O halde 12 bin devrin yarısı olan 6 bin devir rodaj dönemi boyunca geçilmemeli diye düşünüyorum ve maksimum 5,500 - 6000 devri geçmeden sürmeye çalışıyorum. Motor yapısı itibariyle daha üstünü istemeye eğilimli geldi bana. Ama rodaj döneminde 6 bini geçmemekte yarar var, ayrıca motoru bayıltırcasına düşük devirlerde de sürmemeli. Yani dengeli ve yumuşak bir devirlenme ve hızlanma ile sürecen, ara sıra motoru durdurup dinlendirecen, saatlerce tepesinde hiç stop etmeden gezmeyecen, sık sık vites değişecen, frenaj yapacan, ama ani frenlemeden de kaçınacan. Gazı sonuna kadar köklemeyecen, mümkünse yarım gaz sürecen rodaj boyunca. Ayrıca rodaj dediğin şey 500 km ile bitmez, bu rodaj olayı bence 2500 ila 5000 km boyunca sürer, yani ilk 2000 km'den sonra ara ara devir ve hız limitlerini artırabilirsin ama motoru da bağırta bağırta sürekli sürüp gebertmeyeceksin. Ve 5 binli km'lere geldiğinde zaten o arada 500'de ilk yağ ve 2500'de de ikinci yağı değişeceğin için 5000 bakımından sonra motorun nasıl rahatladığını görüp eğlenecek coşacaksın.(En azından benim yapmaya başladığım ve yapacağım rodaj budur.)

Kaldı ki siz ilk motorunu kullanan biri iseniz zaten o ilk km'ler boyunca motorunuzla birlikte siz de rodaj ve motosiklete alışma evresinde olacağınız için limit zorlamamak sizin için de yarayışlı bir davranış olacaktır. Ve mümkünse ilk 1000 ya da 3000km deneyimden sonra imkanınız varsa bir kurumdan sürüş eğitimi alınız.

 - Bi de lastik rodajı diyolar, o ne abii?

Şimdi sıfır motorun daha doğrusu lastik kullanan her türden sıfır aracın lastikleri ilk 100 - 200 km boyunca üzerindeki kimyasaldan arınması ve aşınarak tutuşunun artması maksadıyla ani frenlemelerden, aşırı hızdan ve "motosiklette" virajlarda aşırı yatmalardan kaçınılarak sürülür, bu ilk 100 - 200 km sonunda lastiğinizin hamuru yol koşullarına uyumlu hale gelir, buna siz lastik rodajı, ben yeni lastiklerin yola hazırlanması derim, fark etmez, olay bundan ibarettir. Yani motoru bayiiden alıp ilk ışıklarda freni sonuna kadar sıktım ama alet kaydı ya da ilk virajda yatacağıdım yere yapıştım deme ihtimaliniz olabilir, dikkat edin derim.

- Abi bu motorun aynaları arkayı iyi göstermiyor napak?

Vallahi ben test sürüşünde bunu fark edip, bu aleti alacağım kesinleştiği anda daha motoru teslim almadan (NS200 kullanıcılarınca tavsiye edilen ve memnun kalınan) TVS Apache RTR aynaları sipariş ettim ve ikinci gün motoruma taktım, adamlar haklıymış, gerçekten aynalarda görüş açım ve kalitem arttı, üstelik cuk diye de oturdu bu aynalar. İkinci bir alternatif olarak Bajaj Discover aynalarını önerenler var bu da bir çözüm olabilir, denemediğim için bilmiyorum. 

Bu arada ayna kullanımı ile ilgili bir tavsiye: Aynalarınızdan arkayı iyi görebilseniz bile motorunuzu kullanırken bilhassa dönüş ve sollamalarda mutlaka omzunuzun üstünden başınızı geriye kısa bir süre çevirip kör nokta kontrolü yapınız, hayati önem arz edebilir. Bunu alışkanlık haline getirdiğim için bazen otomobil kullanırken bile yapıyorum, özellikle kör noktamda bir motorcu ya da araç varsa çok işe yarıyor.

- Abi son bi sorum var, motosikletimi yeni aldım, bazı büyüklerim eğitim de eğitim diyor, eğitim almalı mıyım?

Mutlaka, hele maddi imkanların elveriyorsa ciddi bir motosiklet eğitim merkezinden almalısın. Konuyla ilgili pek çok kitap da mevcut, nette "motosiklet kitapları" diye aratırsan karşına çıkıyor. (naçizane bendeniz de bir arşiv yapmış idim: http://mymotorcycleexperience.blogspot.com.tr/2010/09/motosiklet-kitaplg.html ) Hiç değilse temel sürüş eğitimini mutlaka bir yerlerden ya da birilerinden almanı tavsiye ederim, ben zamanında aldım, sürüşüm değişti.(Hala da okuyarak, fırsat buldukça eğitimlere katılarak, motorcu olmaya uğraşıyorum.)

Motosiklet kullanırken giyilmesi gereken koruyucu giyim ve ekipmanların tartışmasını bile yapmaya gerek görmüyorum zaten, yaz-kış mutlaka kullanılmalı.

- Sağ ol abi, ver bi elini öpem, ver abi ver!

Estağfurullah koçumm, ne el öpmesi, el etek öptürecek bi şey yapmadık, bildiğimiz kadarını anlattık. La dur, dur la öpme layn!    :))

Şimdilik benden bu kadar. 

Bilgim ve İngilizcem dahilinde gerek kılavuzdan gerekse beynimden aktarabildiklerim bunlardır. Bilgi paylaşılmadıkça bilenden başkasına yararı olmayan bir şeydir neticede. Yeni başlayan arkadaşlara bir nebze faydası olursa ne mutlu bana.

Herkese selamlar ve sağlıklı sürüşler.